به وب سایت گروه سرمایه گذاری پیشگامان سلامت خوش آمدید گروه سرمایه گذاری پیشگامان سلامت
اظهارات دکتر صادق شفائی هم‌بنیان‌گذار گروه سرمایه‌گذاری پیشگامان سلامت در رویداد نوآوران سلامت ایران
«هر اندازه ایده‌ای نوآورانه‌تر باشد و از روش سنتی فاصله بگیرد، می‌تواند موثر باشد.» این نکته کلیدی سخنان دکتر صادق شفائی هم‌بنیان‌گذار گروه سرمایه‌گذاری پیشگامان سلامت در نشست تخصصی آینده کلینیک‌ها و پزشکان و اهمیت بازارهای تخصصی سلامت بود. شفائی در این نشست به همراه فرشاد عبادی مدیر ارشد کسب‌وکار هرلایف، دکتر بیتا طالبی بنیان‌گذار استارتاپ دکتربی و کلینیک وایت، محمدصادق میری بنیان‌گذار استارتاپ استودیوی سلام به میزبانی پریسا امام‌وردیلو درباره آینده صنعت سلامت و تغییراتی که نظام سنتی سلامت را دگرگون خواهد کرد سخن گفتند. این نشست در مراسم جشن ۱۲سالگی گروه پیشگامان و هم‌زمان با هشتمین رویداد نوآوران سلامت ایران برگزار شد.
تحولاتی که در بطن جامعه پزشکی درحال رخ دادن است
«من هم پزشکی هستم که طبابت را دوست نداشتم و به دنبال کاری نوآورانه بودم.» شفائی پس از این معرفی به شرح تغییراتی پرداخت که جامعه پزشکی در سال‌های اخیر در درون خود تجربه کرده است: «مارکت پزشکی در سال‌های اخیر از چند جهت در حال دگرگون شدن است. در رده نوع خدمات، در رده ذهنیت و فعالیت پزشکان و درمان‌گران و در رده انتظارات و خواسته‌های بیماران تغییر ایجاد شده است. خدمات به سمت غیرحضوری، آنلاین و دیجیتال شدن رفته و تله‌مدیسین و پزشکی شخصی‌سازی شده برجسته شده است. پاندمی کوید هم به این تغییرات سرعت داد. امروز جهان به خدمات سلامت نگاه دیگری دارد. هر اندازه که یک ایده نوآورانه‌تر باشد و از فضای سنتی فاصله بگیرد، می‌تواند موثر باشد. از بعد پزشکان با نسلی از جوان‌پزشکان مواجهیم که می‌دانند بازار قبلی اشباع شده است و نمی‌توان مانند گذشته کار کرد. مثلا یک شهر ۱۰۰ هزار نفری ۴ ارتوپد دارد. ارتوپد پنجم برای کار در این شهر باید سهم بازار دیگران را بگیرد. ولی نسل جدید دانش‌آموختگان سلامت فهمیدند که از سیستم دولتی و همینطور از روش سنتی خصوصی دیگر چیزی درنمی‌آید. پس باید یک مسیر نوآورانه برای خود ایجاد کنند. از سوی مردم و مشتریان هم خواسته‌ها به اندازه‌ای تغییر کرده است که به جای مفهومی مانند کادر درمان و بیماران، از مفهوم صنعت سلامت سخن گفته می‌شود. این یعنی ما درباره سلامت می‌گوییم نه درباره بیماری. مردم دیگر به دنبال این نیستند که با هزینه بالا و صف طولانی خدمات پزشکی بگیرند. آن‌ها خدمات بهتری می‌خواهند. حتی از یک باشگاه ورزشی انتظار خدمات تندرستی دارند. پس جنس خواسته‌ها تغییر کرده و این تغییر روی رابطه پزشک و بیمار تاثیر گذاشته است. در زمان ما به دانشجوی پزشکی می‌گفتند جنس رابطه شما و بیمار از نوع مشتری و فروشنده نیست. زیرا شما در نهایت باید برای بیمار تصمیم بگیرید. ولی این مسئله در دنیای امروز تغییر کرده و دیگر پزشک نمی‌تواند برای بیمار تصمیم بگیرد.»
حجم بازار ۳۰۰میلیارد دلاری حاصل از نوآوری
«نسل گذشته پزشکان می‌گویند سلامت کالا نیست و نباید با آن مانند بازار و مارکت برخورد کرد.» شفائی این جمله پزشکی سنتی را نیز در راستای منافع ارزیابی کرد و در پاسخ به پرسشی درباره تفاوت بینش دو نسل پزشکی گفت: «این دیدگاه که سلامت کالا نیست، درست است که از گفتن آن هدف دیگری دنبال می‌شود و به دلیل نگرانی از منافع چنین می‌گویند. زیرا اگر فرایندهایی رخ دهد و سلامت دیجیتالیزه شود، آن‌ها حذف می‌شوند. کسانی که یک قدم دورتر از فضای سلامت ایستاده‌اند، نگران نباشند و بدانند که حوزه‌های دیگر نیز کسب‌وکارهای نوآور با رگولاتوری سفت و سختی مواجه بودند ولی فضا را تغییر دادند. پیش از این دیدگاه این بود که سیستم دولتی یا خصوصی اشباع نشده و من پزشک هستم و بیمار مجبور است ساعت‌ها منتظر بماند، مطابق خواست ما رفتار کند و منافع را من ببرم. بیمار هم به بسیاری از نیازهایش نمی‌رسد. ولی نسل جدید پزشکان متوجه‌اند که شرایط تغییر کرده، بازار اشباع شده و تقاضا متفاوت است. عرضه زیاد شده و برای دیده شدن نیاز به نوآوری دارند. یکی دیگر از تغییرات رخ داده این است که برخی پزشکان به نوع جدیدی از کار تخصصی روی آوردند. کلینیک سردرد، کلینیک کمردرد، پاپزشکی و تک‌درمان‌های تخصصی هم شکلی از نوآوری هستند. من پیش از این نشست چند آمار جذاب از چت GBT پرسیدم و او گفت این اعداد را به مخاطبان بگو. یک عدد این بود که ۴۰ سال پیش سهم سرانه هر فرد از خدمات سلامت ۴ درصد بود. امروز این عدد ۱۶٫۵ درصد است. یعنی چهار برابر شده است. عدد دوم میزان اعمال جراحی زیبایی در سال ۲۰۲۳ بود. در این سال ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار عمل زیبایی در جهان انجام شده که ۴۰ درصد بیش از سال‌های قبل بود. عدد سوم مربوط به آینده تله‌مدیسین بود. امروز در بسیاری از کشورها مانند استرالیا تله‌مدیسین را قانونی کرده‌اند و یک پزشک از ایران می‌تواند بیمار را در استرالیا را ویزیت کند، نسخه بنویسد و بیمه آن را پوشش دهد و بیمار در کشور خود دارو بگیرد. یعنی پزشک بی‌آنکه مهاجرت کند، در کشور خود و کنار خانواده‌اش، بیمار را در کشور دیگری ویزیت کند. عدد جالب دیگر حجم بازار ۵ سال آینده تله‌مدیسین بود. ما امروز ۶ میلیارد دلار از چند کشور طلبکاریم و دنبال وصول آن هستیم. پیش بینی می‌شود که در سال ۲۰۳۰ حجم بازار تله مدیسین در دنیا ۳۰۰ میلیارد دلار یعنی ۵۰ برابر طلب کنونی ما باشد.»
در نوآوری درآمد از سلامت است نه از بیماری
شفائی درباره بیزینس مدل‌های آینده در کار کلینیک‌ها و پزشکان با برشمردن تغییرات آینده، خبر از نوآوری‌هایی می‌دهد که درآمد را در سلامت تعریف کرده‌اند؛ نه در بیماری: «چند تغییر خیلی مهم بیزینس مدل‌های آینده اتفاق خواهد افتاد. یکی نظام پرداخت است. نظام پرداخت امروز در ایران کارانه‌ای است. یعنی هرچه بیشتر بیمار ببینید، درآمد بیشتری دارید. در اینجا منفعت در بیماری افراد است. ولی قطعا نظام پرداخت یا سرانه‌ای می‌شود، یعنی هرچه افراد بیشتر بیمار شوند درآمد کمتر خواهد بود، یا سیستم‌های جدیدی مانند اشتراک ماهانه می‌آید، یا سیستم‌هایی که بر اساس نتیجه درمان مبلغ تعیین می‌شود. نکته دیگر در بیزینس مدل‌ها تله‌مدیسین است. یعنی دیگر بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بزرگ با هزینه گزاف ساخته نمی‌شوند و مراکز درمانی کوچکی خواهیم داشت. در این صورت توزیع نامتقارن پزشک در شهرهای گوناگون هم برطرف می‌شود. مسئله دیگر خدمات جدید است. شاید چیزهایی که الان تصور نمی‌کنیم، در آینده تقاضا داشته باشند. برای مثال ۳۰ سال پیش احتمالا کسی برای اختلال خواب به پزشک مراجعه نمی‌کرد و آن را بیماری نمی‌دانست. ولی الان افراد به آن توجه می‌کنند و به دنبال آن خدمات جدید به وجود می‌آید.»
شفائی سخنان خود را با یک هشدار به پزشکان حاضر در رویداد به پایان رساند: «می‌خواهم به دوستان پزشک یک توصیه بکنم. شما وقتی در بیمارستان هستید، فکر می‌کنید تمام نظام سلامت خودتان هستید. ولی الان در رویداد نوآوری سلامت حضور دارید و می‌بینید که چقدر در اقلیت هستید. افراد نوآور از جای دیگری آمدند و بیشتر از شما بر صنعت سلامت تاثیر می‌گذارند. اگر تغییر نکنید محکوم به حذف شدن هستید.»
جشن ۱۲ سالگی گروه سرمایه‌گذاری پیشگامان سلامت و هشتمین رویداد نوآوران سلامت ایران با سه نشست تخصصی، دو ارائه و آیین بریدن کیک تولد دنبال شد و با شبکه‌سازی نزدیک به ۲۵۰ فعال حوزه سلامت و مهمانی شام به پایان رسید.
